مزیت انتخاباتی

در میدان های رقابتی دنیای امروز، و خصوصا تعاملات تجاری سازمان ها، عامل برتری یک فرد یا سازمان وجود مزیت رقابتی منحصر به فرد است. بازار انتخاباتی نیز همواره از این قاعده پیروی کرده است. نگاهی کوتاه به انتخابات های کشورمان این موضوع را به اثبات میرساند: دوره سازندگی، شعار آبادگری. دوره اصلاحات، شعار آزادی. و دوره دکتر که معروف است به دوره عدالت، شعار عدالت اقتصادی و اجتماعی. این شعارها همان عواملیست که برای کاندیداتورها مزیت های رقابتی والایی (که من آن را مزیت انتخاباتی می نامم) ایجاد نمود.

انتخابات ریاست جمهوری امسال نیز از این قاعده مستثنی نیست، و گروه ها و جبهه های مختلف براساس شناختی که از اقشار مختلف جامعه دارند برای خود کلیدی را برگزیده اند که باید دید در پایان کدام کلید است که به درب انتخابات 11 ام ریاست دولت می خورد و برای صاحب خود مزیت انتخاباتی منحصر به فردی ایجاد میکند! آنطور که کارشناسان مختلف بیان میکنند، برای این دوره سه رویکرد وجود دارد که بنده نیز در پایان رویکرد دیگری را به آن میافزایم.

رویکرد اول: افرادی که با جریان حاکم همراه هستند و با منتسب نمودن خود به رئیس دولت کنونی بدنبال جذب اقبال دهک های پایینی جامعه به سوی خود هستند.

رویکرد دوم: نامزدهایی که مخالف جریان حاکم بوده و با بزرگنمایی ضعف های موجود، انتقادهای شدید و بدور از واقع بینی، و جدا نمودن خط خود از خط ریاست دولت کنونی، بدنبال جذب اقبال گروه های دانشجویی و نخبگان کشوری ( که اکثریتِ منتقدین جریان حاکم را تشکیل میدهند. ) به سوی خود هستند.

رویکرد سوم: کاندیداتورهایی که به واسطه بروز تحریم های اقتصادی محلک بر کشور، و وارد آمدن ضربات شدید بر پیکره مردم از سوی آمریکا، با شعار تلاش برای برقراری رابطه با سرمنشا این تحریم ها به صحنه رقابت آمده اند و از طریق این ترفند به دنبال جذب آرای دهک های بالایی و بخشی از اقشار دانشجویی کشور هستند.

این سه رویکرد، عواملی هستند که ممکن است در این انتخابات برای صاحبان خود مزیت انتخاباتی ایجاد کند. اما استراتژی دیگری هم وجود دارد که بنظر شخص نگارنده نه تنها از نظر مزیت انتخاباتی دارای ارزش والاییست، بلکه درصورت پیاده سازی و اجرا میتواند برای کشور و مردم مزیت های فراوانی ایجاد نماید. و آن اینکه:

ما ایرانی ها عموما این عادت را داریم که برای بالا بردن خود از تحقیر و تخریب دیگران استفاده کنیم. به عبارت دیگر، سایرین را پایین بکشیم تا خودمان جلوه بیشتری داشته باشیم. این موضوع در دولت ها همواره بوده، و در این سه عصر اخیر، هر رئیس دولتی شروع دوره خود را مبدا تاریخ تحولات اساسی ایران معرفی کرده است و تلاش و کوشش گذشتگان را به طور کامل نادیده گرفته است. از دیگر عادات بد ما این است که روحیه تحمل مخالف را نداریم و "زنده باد مخالف من" تنها در حد شعار است. در این دوره نیاز به دولتی داریم که علاوه بر خصوصیاتی که همه میدانیم، بدنبال جمع کردن گروه ها و افکار مختلف در کابینه خود باشد. خود و حزبش را برتر و دانای کل نداند، و تحمل صدای منتقد را داشته باشد. کشور در این زمان بیش از پیش نیاز به آرامش دارد و هرقدر قدرت در بین گروه های مختلف بیشتر پخش شود هم باعث تلاش مضاعف قشرهای بیشتر جامعه شده و هم مانع ازبروز فسادهای اقتصادی کلان در دستگاه های دولتی میگردد.

با این اوصاف شخصی که حقیقتا دنبال کنار گذاشتن اختلافات است، بدنبال تخریب دولت های گذشته نبوده، و پیگیر اجماع نظرات مختلف (البته در قالب خط ولایت)است –خصوصا به خاطر کش و قوس های فراوان میان سران قوا در یک سال و اندی گذشته - ، میتواند مزیت انتخاباتی ویژه ای برای خود ایجاد کند. اینکه چه شعار انتخاباتی ای مناسب این احوالات است را نمیدانم، اما پیشینه ها، رفتارها و گفتارهای انتخاباتی میتواند خط مشی ها را نشان دهد.

----------

س1: لازم به ذکر است همه این افراد در کنار این شعارها حتما تبعیت از ولایت و خط امام، و بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم را به شعارهای خود الحاق میکنند. چه آنان که سه رویکرد اول را دارند و چه آن که رویکرد آخر را برگزیند.

س2: قطعا و حتما شخصی که شعاری را میدهد میبایست از اقبال و شناخت عمومی لازم برخوردار باشد تا رای بیاورد. صرف شعار و دیدگاه از نظر مردم اهمیتی ندارد.

س3: اینکه گفته شد بدنبال تخریب دولت های پیشین نباشد، با اینکه از دولت های گذشته انتقاد سازنده بکند فرق دارد. به قول حضرت آقا: "انتقاد با تخریب فرق دارد. متأسفانه خیلیها تخریب میکنند، ولى اسمش را میگذارند انتقاد. آن جایى که واقعاً انتقاد است و کسانى با نظر خیرخواهانه، نقاط مثبتِ کارى را توجه میکنند و نقاط اشکالش را هم ذکر میکنند، ..."(بیانات رهبری در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت 1387/06/02 )